سیاهدانه:
سیاهدانه، یا «شونیز» به لاتین (Nigella Sativa) گیاهی یک ساله و گلدار و بومی جنوب غربی آسیا است.این گیاه در ایران به ویژه در اراک و اصفهان به فراوانی میروید. از دانه این گیاه به عنوان دارو استفاده میشود. دارای مزه ای تلخ و ادویهای است. سیاهدانه در شیرینیجات و شربتها ولیکورها مورد استفاده است. سیاهدانه، نام های دیگری از جمله سیاه تخمه، سرنیچ سیاه، سنوخ سیاه، کمون اسود، شونیز، شونوز و کمون هندی و خلفه دارد که در اراک به این نام شهرت دارد. در گویش کردی به آن سیاله و سیاوله نیز گفته می شود.
طبیعت سیاهدانه:
طبیعت سیاهدانه گرم و خشک است.
خواص و فواید بیشمار سیاهدانه:
- تقویت استخوانها و دندانها: سیاهدانه به دلیل وجود برخی از مواد معدنی مهم مانند کلسیم و روی برای سلامت و تقویت استخوان و دندانها عالی است.
- مبارزه با سرطان: ترکیبات آنتیاکسیدانی موجود درد سیاهدانه برای مبارزه با سرطان و از بین بردن رادیکالهای آزاد و همچنین پیشگیری از رشد سلولهای سرطانی عالی هستند.
- کمک به کاهش وزن: با ترکیب سیاهدانه و عسل و مصرف منظم آن میتوان وزن را کاهش داد.
- درمان کننده آسم: آزمایشات متعدد نشان داده نوشیدن آب جوش به همراه عصاره سیاهدانه اثرات بسیار مطلوبی را برای افراد مبتلا به آسم دارد.
- کنترل فشار خون: سیاهدانه منبعی عالی از پتاسیم است. یکی از خواص پتاسیم این است که سدیم اضافه در بدن را حذف میکند و عملکرد قلب را بهبود می بخشد. از این رو، مصرف سیاهدانه میتواند فشار خون بالا را هم درمان کند.
- درمان کم خونی: مصرف سیاه دانه و روغن سیاه دانه نیز برای این مشکل درمانی قدرتمند به حساب میآیند.
- درمان یبوست و التهابات روده ای: سیاه دانه به دلیل آهن و پتاسیم فراوانی که دارد ، باعث رفع مسمومیت خونی و یبوست می شود.
- درمان سرما خوردگی و گلو درد و سرفه: سیاهدانه به دلیل خواص ضدویروسی و ضدباکتریایی که دارد سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و سرماخوردگی را دور می کند.
- درمان بی خوابی و بهبود الگوی خواب : برای اینکار میتوانید یک قاشق چایخوری روغن سیاهدانه را با عسل ترکیب کنید و قبل از خواب بخورید.
- تقویت حافظه: تقویت قدرت حافظه و تمرکز نیز یکی دیگر از فایدههای سیاه دانه برای سلامتی است. این ماده به درمان ضعف حافظه و افزایش سطح هوشیاری نیز کمک میکند.
- درمان کننده درد کمر و روماتیسم: یک فنجان روغن سیاه دانه را گرم کنید. سپس قبل از خواب آن را در محل درد بمالید و خوب ماساژ دهید. بعد محل مورد نظر را با یک تکه پارچه باندپیچی کرده و استراحت کنید.
- افزایش ترشح شیر در زنان شیرده
- درمان اختلالات کبدی و یرقان
خواص سیاهدانه در سلامت پوست و مو:
- مقابله با آکنه و جوش: استفاده ازخمیر سیاه دانه در درمان جوش تاثیر بسزایی دارد . برای تهیه این خمیر کافی است 2 قاشق پودر سیاه دانه را با مقداری سرکه ترکیب کرده و آن را روی صورت خود ماسک کنید. این ترکیب کمک می کند جوش های التهابی و چرکی به مرور خشک و برطرف شوند.
- جلوگیری از ریزش مو: مقداری روغن سیادهدانه را در کف دستتان ریخته و پوست سرتان را با آن ماساژدهید. بعد از گذشت نیم ساعت سرتان را با آب و شامپو شستشو دهید.
- جلوگیری از سفید شدن زود هنگام مو: برای اینکار می توانید روغن سیاه دانه را با روغن زیتون ترکیب کنید تا خمیری به دست آید. سپس خمیر را بر پوست سرتان گذاشته و آرام ماساژدهید و بعد با آب گرم بشویید.
مضرات و موارد منع مصرف سیاهدانه:
- همانطور که گفته شد سیاه دانه میتواند موجب کنترل فشار خون و کاهش آن شود. از آنجا که کاهش شدید فشار خون می تواند برای عده ای مضرباشد. زیرا افت فشار خون مانع انتقال صحیح اکسیژن به مغز و قلب می شود و این مسئله باعث سردرد، تهوع و .. می شود. لذا این دسته از افراد از خوردن آن امتناع کنند.
- مصرف خودسرانه آن در زنان باردار به دلیل انقباضات ماهیچه های رحمی میتواند سبب سقط جنین شود.
- افرادی که طبع گرم دارند بهتر است در مصرف سیاهدانه زیاده روی نکنند.
- مطالعات مرکز تحقیقاتی سرطان کترینگ، نشان می دهد که سیاهدانه با داروهای شیمی درمانی تداخل دارد و می تواند اثر درمان های متداول سرطان را خنثی و کاهش دهد. لذا بهتر است قبل از استفاده با پزشک خود مشورت شود.