زعفران:
زعفران یا زَرپَران، نام علمی (Crocus sativus ) از تیرهٔ زنبقیان است که خواص بیشماری در زمینه دارویی و رنگ غذایی دارد. جالب است که ایران بزرگ‌ترین قطب تولیدکننده گیاه زعفران در دنیا می‌باشد .این گیاه یکی از ارزشمند ترین و گران قیمت ترین ادویه های جهان است که اصطلاحاً طلای سرخ نامیده می شود.
گیاه زعفران را بهتر بشناسیم:
زعفران گیاهی کوچک و چندساله به ارتفاع ۱۰ تا ۳۰ سانتی متر است که از وسط پیاز یا ساقه آن، تعدادی برگ باریک و دراز خارج می‌شوند. از وسط برگ‌ها، ساقه‌ای گلدار بیرون‌می‌آید که به یک تا سه گل منتهی می‌شود. گل‌های آن دارای ۶ گلبرگ بنفش‌رنگ هستند که ممکن است در بعضی مواقع به رنگ ارغوانی باشند. گل‌ها دارای ۳ پرچم و یک مادگی منتهی به کلاله سه‌شاخه به رنگ قرمز متمایل به نارنجی هستند. قسمت مورد استفاده این گیاه انتهای خامه و کلاله سه‌شاخه است که به نام زعفران مشهور است.این گیاه معطر و کمی تلخ است.
طبیعت زعفران:
طبع زعفران گرم و خشک است.
اثرات و فواید بینظیر زعفران یا همان طلای سرخ بر سلامت بدن :
- ضدافسردگی: دارای خواص ضد افسردگی است و این در حالی است که در طب سنتی به آن خواص فرح بخشی و خنده آوری نیز نسبت داده اند.
- استحکام استخوان ها: مواد معدنی و ترکیبات ارگانیک موجود در این گیاه ، موجب جذب بیشتر و بهتر مواد مغذی به‌ویژه کلسیم می‌شود . با افزایش میزان کلسیمی که بدن ما می‌تواند از طریق غذا جذب نماید، تراکم استخوان ها بیشتر شده و درنتیجه موجب پیشگیری از بیماری‌هایی چون پوکی استخوان و سایر بیماری‌های مربوط به بالا رفتن سن خواهد شد.
- خاصیت ضدسرطانی: آنتی اکسیدان موجود در زعفران دارای خواص ضد سرطانی می باشند.و به عنوان یک داروی ضد تومور و جمع کننده رادیکالهای آزاد عمل می‌کند.همچنین در ترمیم مولکول های دی ان ای آسیب دیده تاثیر بسزایی دارد.
- گردش بهتر خون در رگ ها: به دلیل وجود مقادیر زیادی از آهن ، این گیاه می‌تواند مقدار گلبول‌های قرمز خون را افزایش دهد و در نتیجه موجب بیشتر شدن گردش خون و اکسیژن‌رسانی به سیستم‌های اندامی برای سوخت و ساز سالم‌تر و پیشگیری از علائم کم‌خونی شود.
- کمک به کنترل قند و دیابت: به دلیل مقادیر چشمگیری از منگنز، می‌تواند به بدن در بهینه‌سازی میزان قند خون کمک کند.
- بهبود علائم سندورم پیش از قاعدگی: سندرم پیش از قاعدگی (PMS) یکی از شایع ترین مشکلات سلامتی زنان است که 20 تا 40 درصد از زنان در سنین باروری را تحت تأثیر قرار می‌دهند. تحقیقات در دانشگاه علوم پزشکی تهران نشان داده که استفاده از دمنوش زعفران دو بار در روز به درمان سندروم پیش از قاعدگی کمک کرده و کمردرد و دل درد پریود را بهبود بخشد.
- تنظیم فشار خون: این گیاه به دلیل داشتن مواد معدنی زیادی مانند مس، پتاسیم، کلسیم، منگنز، آهن، منیزیم، روی و سلنیوم ، برای تنظیم فشار خون و همچنین تشکیل هموگلوبین خون بسیار مفید است.
- بالابردن ایمنی سیستم دفاعی بدن: مصرف زعفران به دلیل وجود درصد قابل توجهی ویتامین C در آن باعث افزایش ایمنی بدن می‌شود و همچنین برای مقابله با انواع بیماری‌های مزمن مفید است.
خواص زعفران در سلامت پوست ومو:
- کمک به روشن شدن پوست
- پیشگیری از بروز آکنه و جوش
- جلوگیری از ترک و سوزش پوست و لب
- استفاده از گیاه زعفران بر روی سر، برای درمان طاسی مفید است. برای اینکار ترکیب زعفران، شیر و شیرین‌بیان بایکدیگر و مالیدن آن بر سر ، موجب جلوگیری از ریزش مو و در نتیجه افزایش رشد مو می‌شود.
محدودیت و موارد منع مصرف زعفران:
- مصرف بیش از حد زعفران نیز ممکن است باعث کاهش فشار خون و رقیق شدن خون شده و عوارضی مثل خونریزی های بینی و یا رحمی رو در بانوان به همراه داشته باشد.
- مصرف این گیاه می‌تواند برای زنان باردار خطرناک باشد. یک مادر شیرده نیز باید از خوردن آن خودداری کند.
- مصرف زیادآن می‌تواند باعث انقباضات رحم و سقط جنین شود.
- افرادی که کف دستشان عرق می کند، باید از مصرف آن خودداری نمایند. البته نمی توان گفت که این افراد ۱۰۰ درصد مورد منع مصرف زعفران هستند بلکه باید میزان مصرف برایشان به گونه‌ای باشد که عرق را زیاد تر نکند، زیرا این عارضه را بیشتر می کند.
